Vitlejem je grad smešten na svega 10 kilometara od Jerusalima, a nalazi se u nepriznatoj Palestinskoj samoupravi. Vitlejem je sedište istoimene guvernije, a u njemu živi oko 25 000 stanovnika. Vitlejem je jedno od najznačajnijih hodočasničkih mesta za hrišćanske vernike.
Na području Vitlejema preovladava mediteranska klima. Leta su suva i topla. A zime kratke i hladne. Najhladniji mesec je januar sa prosečnim temperaturama od 1 do 13 stepeni celzijusa. Najtopliji mesec je avgust sa prosečnom temperaturom od 27 stepeni celzijusa.
Istorija Vitlejema je veoma duga. Ovaj grad se prvi put pominje u Knjizi postanja. Uopšte, prvi podaci o istoriji Vitlejema vezani su za Stari zavet. Ovde se, prema predanju, rodio jedan od najznačajnijih izraelskih kraljeva, David.Jevanđelje po Luki nas obaveštava da se u Vitlejemu rodio Isus Hrist, koga su, prema Jevanđelju po Mateju, posetila tri mudraca s Istoka. Grad su između 132. i 135. godine zauzeli Rimljani, nakon čega su iz njega proterani Jevreji. Jelena, majka Konstantina Velikog, naredila je 326. godine da se u Vitlejemu izgradi crkva Rođenja Hristovog. Muslimani su 637. godine osvojili Vitlejem, ali su prvi kalifi obećali da se crkva neće rušiti, već da će hrišćani moći slobodno da je koriste. Ipak, Al- Hakim bi – Amr Alaha dao je 1009. godine da se ona sruši. Njegov naslednik obnovio je crkvu Rođenja Hristovog, težeći da pobolja poremećene odnose sa Vizantijom. Vitlejem su 1099. osvojili krstaši, a u njemu je 1100. godine krunisan prvi kralj Jerusalimskog kraljevstva, Baduin I. Muslimani su 1187. pod vođstvom Saladina povratili Vitlejem. Grad je u hrišćanske ruke dospeo 1229., tokom vladavine avanturističkog cara Svetog Rimskog Carstva, Fridriha IV. Već 1244. u njega su ponovo ušle muslimanske trupe. Od 1517. godine Vitlejem je gotovo neprekidno bio u rukama Osmanskog Carstva, i pod njima je ostao sve do završetka Prvog svetskog rata. Nakon rata grad je potpao pod Britanski protektorat. Kada je všena podela Palestine 1947. godine, Vitlejem je izuzet kao posebna međunarodna enklava Jerusalima pod upravom Ujedinjenih Nacija. Jordan je zauzeo Vitlejem tokom arapsko – izraelskog rata 1948. Pod njegovom kontrolom grad je ostao sve do Šestodnevnog rata 1967. godine, kada u njega ulaze snage Izraela. izraelci su se iz njega povukli tek 1995. godine, nakon čega je Vitlejem ušao u sastav Palestinske samouprave. Tokom 2002. Vitlejem je bio poprište palestinsko – izraelskog sukoba koji je trajao 39 dana. Danas je ovaj grad svojevrsna enklava iz koje se ne može izaći, i u koju se ne može ući bez rigoroznih kontrola koje sprovode vlasti Izraela.
Vitlejem je, pored izuzetno kompikovanog geo – političkog položaja, veoma značajna turistička destinacija u ovom delu sveta. Svake godine ovaj grad posećuje veliki broj vernika i turista iz celog sveta.
Turističke atrakcije u Vitlejemu su :
- Crkva Rođenja Hristovog je najstarija crkva u Svetoj zemlji, a koja je i dalje u upotrebi. Prvobitna crkva izgrađena je po naredbi majke Konstantina Velikog, Jelene. Gradnja je započela 326. godine, a zdanje je završeno 339. Unutar crrkve, stepenice sa obe strane oltara ode u pećinu u kojoj je rođen Isus Hrist. Ova crkva je jedna od najznačajnijih hodočasničkih lokacija hrišćanskih vernika.
- Milk Grotto je, po predanju, mesto gde je Bogorodica dojila bebu Isusa, dok se skrivala od Irodovih vojnika. Kap mleka pala je na pod pećine, što joj je dalo belu boju. Ljudi iz celog sveta dolaze da ogrebu deo bele stene, verujući da će im to doneti potomstvo.
- Stari grad je veoma zanimljiv deo drevnog Vitlejema. Posetioci mogu da uživaju u uskim ulicama koje vraćaju u davnu prošlost. Ono što ova arhitektonska znamenja čini zanimljivim jeste činjenica da u njima i danas žive stanovnici Vitlejema.
- Pastirsko polje nalazi se u gradu Beit Sahour, na svega 2 km istočno od Vitlejema. Ovo je mesto gde se anđeo Gospodnji pojavio pred pastirima i doneo im radosnu vest o rođenju Isusa. Postoje dva mesta poznata kao Pastirsko polje. Jedno se vodi od strane katoličke crkve, i tu se može videti drevni vizantijski mozaik u kamenu. Drugim rukovodi Grčka Pravoslavna crkva, a na njemu se nalazi mala crkva. Takođe, ovo mesto poznato je po maslinama koje su stare preko 2 000 godina.
- Manastir Svetog Teodosija potiče iz oko 500. godine, a nalazi se na 12 km istočno od Vitlejema, pored sela Ubediyyeh. Pećina sa belim zidovima označava grobnicu Svetog Teodosija. Predanje kaže da su se tu odmarala Tri mudraca, i da ih je Bog u snu upozorio da se ne vraćaju Irodu.
- Herodium je brdo vulkanskog oblika nedaleko od Vitlejema. Na vrhu brda Irod ( Herod ) Veliki izgradio je tvrđavu i dvorac. Arheološka iskopavanja ukazuju da je on možda tamo bio i sahranjen. Herodium se nalazi na visini od 758 metara iznad nivoa mora, a tvrđava je stara preko 2 000 godina.
- Manastir Mar Saba je grčki pravoslavni manastir smešten u sred pustinje, istočno od Vitlejema. Manastir je osnovan od strane Svetog Save Kapadokijskog 439. godine, a danas se u njemu nalazi 20 monaha. U veći deo manastira, osim Ženskog tornja, ženama je zabranjen ulaz.
- Centar palestinskog nasleđa je nastao sa ciljem očuvanja palestinske kulture i nasleđa. Poseduje veliku kolekciju palestinskih haljina, kao i brojne antičke predmete iz svakodnevne upotrebe. Posetioci mogu da vide i ručne radove, nastale od strane žena iz sela i izbegličkih kampova koji se nalaze oko Vitlejema.
- Vitlejem je grad od izuzetnog značaja za svetsku civilizaciju. Iako se nalazi pod svojevrsnom okupacijom Izraela, ovo istorijsko mesto ne bi smelo da se propusti. Vitlejem se nalazi na svega 10 km od Jerusalima, i kada se prođu sve prepreke oko ulaska u njega, postaje jasno da su sve te prepreke bile vredne. Ovo je grad izuzetne vrednosti, jedinstven po osećaju koji se u njemu stvara. Vitlejem je predivna destinacija za predivno putovanje.